Heraanleg Adolphe Maxlaan

De aanleg van de Adolphe Maxlaan dateert van 1976 na de bouw van de ondergrondse tramlijnen. Gemotoriseerd verkeer en parkeren hebben de hoofdrol in de huidige aanleg, waardoor snel rijden en dubbelparkeren aangemoedigd worden. In de loop der jaren verslechterde de staat van het wegdek en de voetpaden. De huidige structuur van de laan is niet meer aangepast aan de nieuwe verkeersomstandigheden.

De bomen werden voornamelijk in bovengrondse bakken geplant maar vertonen ziekten en vormen een gevaar voor de veiligheid.

De straten tussen de Emile Jacqmainlaan en Adolphe Maxlaan werden eveneens in 1976 aangelegd. Met smalle voetpaden (-1,5 m) zijn deze wegprofielen niet meer conform de huidige normen. De straten geven een verloederde indruk en er worden verschillende problemen vastgesteld: illegaal parkeren, niet-conforme voetpaden, beschadigd wegdek, een gebrek aan sociale controle en hygiënische problemen.

Het doel van deze heraanleg is de Adolphe Maxlaan in haar oude glorie te herstellen. Het project omvat de aanplanting van nieuwe rijen bomen en een kwaliteitsvolle bestrating voor de voetpaden. Deze herwaardering is gekozen om de volgende redenen:

• verbeteren van de leefomgeving van de omwonenden en handelaars, en de laan herinrichten zodat de verschillende verkeersstromen vlotter kunnen verlopen
• de voorwaarden creëren voor wandelingen in de stad en aaneensluitende ruimtes voor voetgangers creëren op de noord-zuidas van de Vijfhoek
• het autoverkeer verminderen ten voordele van de voetgangers en fietsverbindingen creëren met de omliggende wijken
• de Adolphe Maxlaan laten aansluiten op de doelstellingen van het gewestelijk mobiliteitsplan Good Move

Kenmerken van de heraanleg

Adolphe Maxlaan

• Gelijkvloerse aanleg
• Een centrale rijbaan
• Brede en comfortabele voetpaden in blauwe hardsteen
• Aanleg van aangeplante gebieden met rijen hoogstammige bomen
• Verlichting identiek aan die van de centrale lanen tussen de bomen
• Verwijderen van de bushalte en -strook (halte verplaatst naar de Emile Jacqmainlaan)

Adolphe Maxlaan - aansluiting op de Kleine Ring

• Verwijderen van de bushalte en -strook (halte verplaatst naar het Rogierplein)
• Aanleg van een leveringszone
• Herinrichting van de in- en uitgangen van de metro

Mechelsestraat

• Woongebied, gelijkvloerse aanleg met centrale afvoergoot
• Opwaarderen van de gewestelijke fietsroute
• Behoud van parkeerplaatsen
• Aanleg van een pleintje op het kruispunt met de Sint-Pietersstraat en aanplanting van een boom
• Materiaal: granieten straatstenen vergelijkbaar met het project van de Nieuwstraat

Nieuwbrug

• Verandering in een eenrichtingsstraat
• Voetpaden in blauwe hardsteen
• Verwijderen van illegale parkeerplaatsen

Bruids- en Sint-Pietersstraat

• Woongebied, gelijkvloerse aanleg met centrale afvoergoot
• Sint-Pietersstraat: 2 leveringszones van 18m aan kruispunten & 1 shop-and-go van 18m
• Behouden van de toegang tot garages en leveringsingangen
• Aanplanting van een boom op het kruispunt met de Nieuwbrug
• Materiaal: granieten straatstenen vergelijkbaar met het project van de Nieuwstraat

Finisterraestraat

• Voetgangersstraat, gelijkvloerse aanleg
• Materiaal: blauwe hardsteen (formaat straatstenen vergelijkbaar met de voetpaden van de Adolphe Maxlaan)

Mobiliteit

De nieuwe mobiliteitsvisie en de herinrichting van de Centrale lanen hebben van het centrum een ontmoetingsplaats gemaakt. De heraanleg van de Adolphe Maxlaan ambieert om in dezelfde lijn het ontbrekende deel tussen het de Brouckèreplein en het Rogierplein in te richten. Door materialen en landschapsvormen in dezelfde stijl toe te passen ontstaat er een homogeniteit in de publieke ruimte van Noord naar Zuid.

Met een heraanleg op 1 gelijk niveau en het verbreden van de bestaande voetpaden zal de straat voldoen aan de voorwaarden voor toegankelijkheid, comfort en veiligheid van de voetgangers. Hierdoor zal er tussen het recent aangelegde Rogierplein en het de Brouckèreplein een continu dicht netwerk gevormd worden met comfortabele en toegankelijke bestrating voor personen met een beperkte mobiliteit.

Door het wegstatuut van woonerf hebben de voetgangers er voorrang op het gemotoriseerd verkeer, hierdoor zou het oversteken op een veilige en eenvoudige manier kunnen gebeuren.

Het toenemend aandeel van de fiets is in de laatste tien jaar verdrievoudigd. Dat aandeel zal blijven toenemen waardoor het aanbod aan fietsinfrastructuur versterkt moet worden.

De rijweg in de Adolphe Maxlaan is toegankelijk voor fietsers in beide richtingen. Door de aanleg op één niveau te voorzien zijn de in grote aantallen ingeplante fietsbeugels langs de rijweg vlot bereikbaar.

De Mechelsestraat maakt deel uit van een Gewestelijke Fietsroute (GFR). Om de verbinding tussen de twee weggedeelten vlot te laten verlopen ter hoogte van het kruispunt met de Adolphe Maxlaan is ook hier geopteerd voor een heraanleg op één niveau. Door hetzelfde materiaalgebruik vormt deze GFR een visuele eenheid tussen de Emile Jacqmainlaan en de Nieuwstraat. Ook in deze straat worden er enkele fietsbeugels ingeplant.

Ter hoogte van de Shop & Go in de Sint-Pietersstraat worden eveneens fietsbeugels ingeplant voor de klanten van de omliggende handelszaken.

Ten slotte blijven de bestaande rijwegrichtingen in de perimeter behouden.

Parkeren en leveren

De heraanleg stelt het perspectief van de laan terug in ere door langs beide zijden afwisselend parkeergelegenheid tussen de groenzones te voorzien.

Er worden in de Adolphe Maxlaan in totaal 30 plaatsen ingericht die multimodaal inzetbaar zijn. Zo kunnen deze plaatsen gebruikt worden voor leveringen, afzetten van bustoeristen, taxistops, mindervalideplaatsen maar ook voor de bewoners om hun boodschappen uit te laden.

Deze zones vallen onder het 'gedepenaliseerde' stelsel. Iedereen zal kunnen parkeren na betaling van een forfaitaire retributie van 100 euro per parkeerperiode van 4u30, met uitzondering van de voertuigen die een levering uitvoeren (zoals hierboven vermelde voorbeelden). Geen enkele parkeerkaart is geldig in de leveringszone, bewoners met een geldige bewonerskaart zijn niet vrijgesteld.

In de Mechelsestraat zijn 4 parkeerplaatsen voorzien ter hoogte van het Plaza-hotel en een leverzone ter hoogte van huisnummer 8.

De Sint-Pietersstraat wordt voorzien van een Shop & Go ingericht ter hoogte van huisnummer 66 en twee leverzones, in de zones ter hoogte van huisnummers 32-35 en 47-49.

Door een heraanleg op één niveau van gevel tot gevel te voorzien in de zijstraten Bruids-, Finnisterae- en Sint-Pietersstraat en kruispunt Mechelsestraat wordt een overzichtelijkere inrichting nagestreefd om zo het nu niet-gereglementeerd parkeren aan te pakken.

Vergroening en biodiversiteit

Door de ruimte voor het gemotoriseerd verkeer in te perken, is het mogelijk om de laan om te vormen naar een landschappelijke en zintuigelijk karatervolle plek. De groenzones zullen zodanig ingericht worden dat ze doorheen het seizoen veranderen. Er gaat een bijzondere aandacht naar het inplanten van verschillende groenvormen: hoogstammige en meerstammige bomen, vaste planten, siergrassen en bloembollen. Zo wordt er een aantrekkelijk en duurzaam stadslandschap ontworpen.

De Adolphe Maxlaan telt 41 hoogstambomen geplaatst in verhoogde boombakken. Het gaat om de variëteit Robinia Pseudoacacia. Het gaat om een invasieve soort. Omwille van hun slechte staat zullen de meeste bomen gekapt worden.

Ter hoogte van het kruispunt Nieuwbrug en de Sint-Pietersstraat zijn er 2 Acer aanwezig. Deze blijven in het toekomstige project behouden en zullen meer naar waarde worden gezet.

De nieuwe laanbomen in de Adolphe Maxlaan zullen aangeplant worden in de groenzones. Men opteert voor de Alnus Spaethii oftewel de Spaeth Els. Het is een kruising tussen A. japonica en A. subcordata. Hij is een snelgroeiende forse boom.

Hij wordt tevens opgenomen in de lijst van klimaatbomen en is tevens een goede waardeplant voor vogels waardoor hij ook zijn ecologisch nut bewijst. Het is een boom met een krachtig wortelgestel die goed tegen hitte kan en niet te gevoelig is voor zouten en verharding verdraagt. Het is met andere woorden een boom die goed gedijt in een stedelijk milieu en kan uitgroeien tot een hoogte van 12 à 20 m, met een kroonbreedte van 8 à 12 m. Tenslotte scoort deze boom ook goed op het vlak van filter voor luchtverontreiniging en zal deze dus voor een afname van de concentraties in de atmosfeer zorgen.

Het aantal hoogstambomen in de Adolphe Maxlaan gaat van 41 bomen in verhoogde boombakken naar 36 in het toekomstige project. De reductie van het aantal hoogstambomen heeft te maken met de tussenafstand, door het voorzien van een bredere tussenafstand beantwoorden we aan de verwachting dat in de toekomst de nieuwe bomen breder kunnen uitgroeien en anderzijds de wens om een luchtiger en meer transparant bomenscherm te creëren ten opzichte van de architecturale gevels.

Ter aanvulling van de laanbomen worden in de groenzones ook 23 meerstammige bomen voorzien. Deze bomen zorgen voor de nodige variatie in kleur en bloei en bieden een verscheidenheid doorheen de seizoenen.

Volgende meerstammigen werden gekozen:

• Esdoorn Acer x freemanii 'Jeffersred' voor zijn herfstverkleuring en deze wordt als klimaatboom opgenomen.
• Perzisch ijzerhout of Parrotia persica voor zijn vroege rood-oranje bloei (februari-maart) en deze wordt als klimaatboom opgenomen.
• Schietwilg of Salix alba 'chermesina' om zijn aantrekkelijk winteraspect.
• Pyrus calleryana 'Chanticleer' voor zijn uitbundige bloei en fraaie herfstverkleuring in gele/rode tinten.
• Cladrastis Kentukea voor zijn karakteristieke stam en zijn herfstverkleuring.
• Cercis canadensis 'Forest Pansy' met opvallende purperrode bladeren en zijn bloemen voor de bladontwikkeling
• Sorbus intermedia voor zijn attractief gehalte voor bijen en vlinders.

Het kruispunt tussen de Mechelsestraat en de Sint-Pietersstraat kan voorzien worden van 1 kwalitatief in volle grond aangeplante boom. Er wordt hier gekozen voor de Acer ×freemanii 'Jeffersred'. De boom heeft een hoogte tussen de 12m en 15m en wordt tussen 8m en 10m breed. Deze boom wordt eveneens als klimaatboom gekenmerkt. Het is een waardboom voor vlinders en deze heeft een zeer attractieve herfstverkleuring, het bladerdek kleurt van oranjerood naar zeer intens rood. Hij is eveneens bestand tegen wind, strooizout en hij verdraagt heel goed luchtverontreiniging en heeft weinig last van ziektes.

Tenslotte wordt de Adolphe Maxlaan ook voorzien van groenzones die worden aangevuld met vaste planten en siergrassen. Deze zijn van belang om de laan extra sfeer te geven en om de biodiversiteit te verhogen. Deze planten worden gekozen in functie van hun uitzicht, kleur, bloeiperiode en landschappelijke meerwaarde.

Er wordt ook rekening gehouden met planten die aantrekkelijk zijn voor bestuivende insecten, zoals vlinders en bijen. Verscheidenheid aan beplanting is hierbij belangrijk. Hoe meer verschillende bloemen er zijn, des te groter is de variatie aan elkaar aanvullende bronnen van nectar en stuifmeel. Deze zijn van levensbelang voor insecten om hun broedsels groot te brengen.

De zones zijn uitgewerkt met zowel structuur-, als strooiplanten en vormen samen in de winter een aantrekkelijk wintersilhouet.

Aanvullend worden er siergrassen aangeplant, ze zijn zowel vormgevend als verbindend. Ze vormen in het voorjaar en de zomer een belangrijke rol in het openhouden van de kleurmassa's van de bloeiende planten en in de winter vormen ze een prachtig contrast met de omliggende omgeving.

Verlichting en meubilair

In de Adolphe Maxlaan wordt de verlichting aan de gevel vervangen door lichtmasten. Deze masten zijn 6m hoog en worden in de verblijfzones ingeplant.

De verlichting in de zijstraten tussen Emile Jacqmainlaan en de Adolphe Maxlaan (Nieuwbrug,Bruids-,Finisterae-,-Sint-Pieters- en Mechelsestraat) is merendeels voorzien van een verlichting aan de gevel die vernieuwd werden in 2019 en behouden blijven.

Het gekozen meubilair voor de Adolphe Maxlaan is in lijn met het meubilair op de Centrale lanen. Daarnaast worden er ook enkele schommelstoelen geplaatst.

Op het kruispunt van de Mechelsestraat met de Sint-Pietersstraat komen er zitbanken in graniet, deze zijn in kleuruitzicht in lijn met de zitbanken van de Nieuwstraat. Ook tussen de 2 bestaande bomen van de Sint-Pietersstraat komen er 2 granieten zitbanken.

Ten slotte komen er ondergrondse glascontainers in de Adolphe Maxlaan ter hoogte van huisnummer 55. Het bestaand openbaar toilet zal weggehaald worden. Het is niet voorzien in het toekomstig project.

Timing, procedure en werken

De vergunningsaanvraag voor de heraanleg werd in december 2020 ingediend bij het Gewest en werd in mei 2021 volledig verklaard. In het kader van de procedure werd een openbaar onderzoek en een Overlegcommissie georganiseerd.

Het openbaar onderzoek vond plaats van 18 augustus tot en met 16 september 2021. Gedurende 2 weken hingen er rode affiches in de perimeter om het openbaar onderzoek aan te kondigen. Iedereen had dan de mogelijkheid om het bouwdossier online of bij de dienst Stedenbouw van de Stad te consulteren en te reageren op de plannen. Indien u dat wenste, kon u ook vragen om uitgenodigd te worden op de Overlegcommissie.

Op de Overlegcommissie werden de plannen gepresenteerd en konden de aanwezigen vragen stellen of een bezwaar kenbaar maken. De Overlegcommissie bracht vervolgens een advies uit waaraan het project moest worden aangepast.

Meer info over de aanvraag:

• Externe site Openpermits - Adolphe Maxlaan

Meer info over de werken:

• Werken Adolphe Maxlaan
• Presentatie werf Adolphe Maxlaan (PDF, 4.19 MB) (3 februari 2023)
• Infosessie. Heraanleg Adolphe Maxlaan (3 februari 2023)

Zaterdag 13 april 2024: feestelijke inhuldiging

Vanaf 14u op de Adolphe Maxlaan.

Je kan genieten van fanfares, straatparades en een aantal creatieve workshops, speciaal voor buurtbewoners en winkeliers. Voor de gelegenheid sieren meer dan 85 veelkleurige vliegers de bovenleidingen van de laan en staan er reusachtige gekleurde bloemen langs de voetpaden.

Er is ook een educatieve workshop van de steengroeven 'Pierre Bleue Belge' en 'Carrières du Hainaut' (de Belgische blauwe steen van de Adolphe Maxlaan) over de fascinerende geschiedenis van deze beroemde steengroeven en het hakken van stenen.