Heraanleg straatjes Marollen

Wat is het?

Heraanleg van gevel tot gevel van 5 straatjes in het historisch hart van de Marollen: de Kapucijnenstraat tussen de Huidevettersstraat en de Blaesstraat, de Spiegelstraat tussen de Blaesstraat en de Hoogstraat, de Sint-Gisleinsstraat tussen de Blaesstraat en de Hoogstraat, de Valkstraat en de Abrikozenboomstraat. De heraanleg kadert binnen het duurzaam wijkcontract De Marollen.

Plan heraanleg straatjes Marollen (PDF, 2.43 MB)

Perimeter heraanleg straatjes Marollen

Met welk doel?

De Marollenwijk is één van de dichtst bevolkte wijken van de hoofdstad. De openbare ruimte is er echter weinig kwalitatief en de ondoorlaatbaarheidsgraad bedraagt er maar liefst 86,90%. Bovendien beschikt de wijk, met uitzondering van het Hallepoortpark, over geen grote groene ruimtes.

De 5 straten hebben hun eigen bijzonderheden maar hebben wel enkele kenmerken gemeen:

De bestrating met klinkers is niet erg comfortabel voor voetgangers, fietsers en personen met een beperkte mobiliteit
De openbare ruimte is vaak versnipperd door kleine bouwelementen, meubilair en andere elementen
Automobilisten houden zich niet aan de snelheidsbeperkingen (de hellingen zijn steil en lenen zich voor hogere snelheden)
De bestrating is in slechte staat en de zwakke straatverlichting zorgt voor een gevoel van onveiligheid
De meeste ruimte is voorbehouden aan auto's en op sommige plaatsen bedraagt de voetpadbreedte slechts 50 cm
De straten beschikken over weinig kwalitatief groen en zijn op warme dagen onderhevig aan het stedelijk hitte-eilandeffect

Dat alles maakt het noodzakelijk om de openbare ruimte te vernieuwen, te vergroenen en inclusiever te maken:

Spiegelstraat

De Spiegelstraat wordt een voetgangersstraat. De huidige 5 parkeerplaatsen worden opgeheven en de parkeerplaats voor personen met een beperkte mobiliteit wordt 30 meter verderop verplaatst (tussen de Blaesstraat en de Nancystraat).

Ter hoogte van de noodingang van de basisschool Emile André wordt een speelruimte ingericht. Het hoogteverschil in de speelruimte wordt aangepakt door een helling met klimstenen en -touwen. Er komt ook een rolstoeltoegankelijke draaimolen, een ludieke spiegel (Spiegelstraat), een gedeelde bibliotheek en rustmeubilair. De berk in het midden van de straat blijft behouden en er worden 5 nieuwe bomen geplant waarvan 4 fruitbomen. Ten slotte wordt tegenover het gezondheidscentrum Miroir een 'wachtkamer' in openlucht ingericht. Er wordt een vuilnislokaal gebouwd, waardoor de vuilbakken die momenteel overlast veroorzaken in de openbare ruimte in het lokaal kunnen worden geplaatst.

Sint-Gisleinsstraat

De straat wordt op één niveau ingericht en ze behoudt de status van ontmoetingszone. Het parkeren in de Sint-Gisleinsstraat wordt gereorganiseerd met behoud van 6 parkeerplaatsen en een leveringszone (12 m). Hierdoor kan de openbare ruimte beter worden gedeeld en is er meer ruimte voor voetgangers.

Er wordt een regentuin aangelegd die een deel van het regenwater door afvloeiing opvangt. Er worden 6 nieuwe bomen geplant en 4 dubbele fietsbeugels geplaatst. Er komen 3 nieuwe banken, waarvan 2 bij de ingang van de Espace Jacqmotte aan de even kant van de straat.

Kapucijnenstraat

De straat wordt op gelijk niveau aangelegd en ze krijgt het statuut van een zone met beperkte toegang. De 4 parkeerplaatsen en de leveringszone in de Kapucijnenstraat worden opgeheven. In plaats daarvan komen vrije ruimtes aan de zijkanten van de straat, zodat leveringen kunnen plaatsvinden zonder de doorgang te belemmeren.

De inrichting is er in de eerste plaats op gericht om meer ruimte te geven aan voetgangers, maar ook om de plaatsen waar jonge kinderen dagelijks passeren veilig te maken (de verschillende inspraaksessies wezen op snelheidsovertredingen in de straat als gevolg van het grote hoogteverschil).

De straat wordt zo inclusief mogelijk voor alle gebruikers. Aangezien er veel voorbijgangers in de straat zijn, is het ontwerp gericht op het creëren van speelse ruimtes voor iedereen. Er komen banken met comfortabele rug- en armleuningen voor ouderen, een gedeelde bibliotheek voor het kinderdagverblijf om de uitwisseling tussen ouders en kinderen te bevorderen, een speeltoestel voor jonge kinderen ter hoogte van het kinderdagverblijf en spelen zoals hinkelen en alfabettegels om spelenderwijs leren te bevorderen.

Daarnaast worden ook fietsbeugels en bakfietsbeugels geplaatst en worden er 2 nieuwe bomen geplant.

Valkstraat

De Valkstraat is de laatste schakel in de voetgangersverbinding tussen het Justitiepaleis en het Vossenplein. De straat wordt verkeersvrij en ze wordt ingericht als een klein wandelpark. De bestaande 10 parkeerplaatsen worden opgeheven.

Het project voorziet in de beplanting van 11 nieuwe fruitbomen de uitbreiding van de bestaande groene ruimte, en de integratie van de huidige trap door middel van een trapsgewijs ontwerp met rustplaatsen en beplanting. Het Monument voor de Levenden wordt geaccentueerd, de fietsbox blijft behouden maar wordt verplaatst en er worden ook 3 nieuwe fietsbeugels geplaatst.

Abrikozenboomstraat

De straat wordt op gelijk niveau aangelegd met een centrale afvoergoot gevormd door kasseien. De mogelijkheden om de straat te vergroenen zijn beperkt (beperkte breedte van de straat en het netwerk van ondergrondse nutsleidingen). De vergroening blijft hierdoor beperkt tot de aanplanting van 2 nieuwe bomen bij de ingangen van de straat. Ten slotte wordt de rijrichting omgedraaid waardoor voertuigen van de hulpdiensten van het ziekenhuis de Kleine Ring gemakkelijker kunnen bereiken.

Vergroening en wateropvang

De bestaande berk (Spiegelstraat), linden (Kapucijnenstraat), esdoorns (Valkstraat), 4 esdoorns (Spiegelstraat) en Japanse kersenbomen (Valkstraat) blijven bewaard in het project van heraanleg.

Vanwege de verplaatsing van de middellijn van de weg en de inrichting van de straat worden de drie Photinia's in de Valkstraat en de 3 jonge esdoorns in de Spiegelstraat verwijderd en vervangen door fruitsoorten en honingdragende soorten die voor extra biodiversiteit zorgen.

In het totaal worden 26 nieuwe bomen voorzien, waarvan 16 fruitbomen. En komen ook verschillende groenzones met beplantingen en lage struiken. De doorlaatbare oppervlakte in het project stijgt van 188 m² naar 919 m². In de toekomst zal daarenboven 33% van het regenwater kunnen worden opgevangen in de verschillende groenzones.

Participatie

Het project is het resultaat van een cocreatieproces met bewoners, handelaars en diverse verenigingen en actoren van de wijk, waaronder de Wijkcommissie Marollen. Dit proces ging van start in 2020 en had tot doel een diagnose te stellen van de bestaande situatie en de richtsnoeren en prioriteiten te bepalen voor de ontwikkeling van deze 5 straten.

Concreet werd de participatie georganiseerd tijdens 9 sleutelmomenten gedurende 8 maanden:

Een eerste participatiedag op 3 oktober 2020. 25 bewoners en vertegenwoordigers van verenigingen waren aanwezig.
Vier straatworkshops op 5 en 19 maart 2021. 75 mensen namen deel.
Een presentatie van de voorlopige projecten op 17 juni 2021. 18 personen waren aanwezig.
Drie huis-aan-huissessies, waarbij 40 mensen feedback gaven op het project.

De participatiedag bestond uit verschillende onderdelen: een verkennende wandeling in de buurt, een rondetafelgesprek over projectscenario's, het bundelen van opmerkingen,... De bewoners stelden hun wensen voor: levendige, groene en rustige straten.

De straatworkshops waren bedoeld om bewoners en handelaars te bereiken die niet aanwezig konden zijn bij de participatiedag.

De presentatie van de projecten vond 's avonds plaats met een tentoonstelling over het participatieve werk door de dienst voor de Wijkcontracten en een 2 uur durende uitwisseling over de projecten.

Daarnaast werden 3 huis-aan-huissessies georganiseerd om de vergroening van gevels in de wijk te promoten.

Talrijke opmerkingen werden verwerkt om tot een voorstel te komen dat strookt met de verwachtingen en rekening houdt met de beperkingen van de bestaande toestand.

De bewoners werden geïnformeerd via flyers in hun brievenbus, affiches in de openbare ruimte, brieven ondertekend door de bevoegde schepenen, en e-mails via de database van de Wijkcommissie.

5000 A5-flyers + 100 A3-posters verspreid over de hele wijk
Brieven ondertekend door de bevoegde schepenen verstuurd naar alle bewoners van de betrokken straten en hun onmiddellijke omgeving
Verspreiding via mailinglijst, via de Wijkcommissie (vertegenwoordigers van de bewoners/actoren in de wijk)
Huis-aan-huis en aanwezigheid op het terrein op de dag van de workshops
Informatie via het kantoor van het Duurzaam Wijkcontract De Marollen (Hectoliterstraat 1)
Alle actoren en diensten in de betrokken straten (bejaardenhuis, crèche, centrum voor geestelijke gezondheidszorg, Brusselse Woning, het zwembad, de scholen,...) werden geraadpleegd in bilaterale vergaderingen

Timing, procedure en werken

De vergunningsaanvraag voor de heraanleg werd in december 2022 ingediend bij het Gewest en werd in januari 2023 volledig verklaard. In het kader van de procedure wordt een openbaar onderzoek en een Overlegcommissie georganiseerd. Het openbaar onderzoek start op 15 februari en loopt tot 16 maart 2023.

Gedurende de hele periode van het openbaar onderzoek hangen er rode affiches in de perimeter om het openbaar onderzoek aan te kondigen. Iedereen heeft dan de mogelijkheid om het bouwdossier online of bij de dienst Stadsontwikkeling van de Stad te raadplegen en te reageren op de plannen. Als u dat wenst, kan u ook vragen om uitgenodigd te worden op de Overlegcommissie.

Op de Overlegcommissie worden de plannen gepresenteerd en kunnen de aanwezigen vragen stellen of een bezwaar kenbaar maken. De Overlegcommissie brengt vervolgens een advies uit waaraan het project moet worden aangepast. Eens de vergunning afgeleverd is, kunnen de werken van start gaan.

Consulteren van de plannen kan via: