Luchtthermografie

Op woensdag 18 januari 2023 werd een thermografische inventarisatie gemaakt van alle daken in de stad Brussel. Deze inventarisatie maakte het mogelijk om het warmteverlies van de daken van de overvlogen gebouwen en sites te registreren, met een nauwkeurigheid van 40 cm.

Hieronder ziet u een thermische foto van de daken van de stad Brussel vanuit de lucht (mediaanresolutie: één kleur per dak; globale resolutie: nauwkeurig tot op 40 cm²).

De donkerblauwe kleur wijst op een 'koud' dak, wat overeenkomt met een zeer goed geïsoleerd of onbewoond gebouw. De rode kleur daarentegen wijst op een 'warm' dak, met aanzienlijk energieverlies.

Deze thermografie is het resultaat van een initiatief van de Stad Brussel en werd uitgevoerd door het studiebureau ACTION AIR. De resultaten van deze tool zijn indicatief en vormen in geen geval een energieaudit of -certificaat.

Presentatie gebruikt tijdens de infosessies in de wijken van de stad Brussel in maart 2024 (PDF, 7.58 MB)

Deze kaart toont het warmteverlies van de daken van alle gebouwen in de stad Brussel.

Hoe lokaliseert u uw huis of gebouw?

Er zijn verschillende manieren:

  • Eenvoudige navigatie, waarbij u de muis gebruikt om over de kaart te bewegen, zoals u op elke andere online kaart zou doen.
  • Door naar een adres te zoeken, door uw adres in te voeren in de zoekbalk rechtsboven op het scherm.

U kunt kiezen voor de weergave van een eenvoudige kaartachtergrond of een luchtfoto, door rechtsboven op de kaart 'satellietbeeld weergeven' aan te vinken.

De kaart met mediaanwaarden (één dak = één kleur) die u ziet, is handig om in één oogopslag de trends op het gebied van warmteverlies per wijk en voor de stad Brussel als geheel te visualiseren.

Als u de laag 'globaal' aanklikt, krijgt u een kaart met hoge resolutie (40 cm) die de verdeling van de verschillende warmtezones per dak toont.

Opgelet: thermografie is een weergave van de situatie op een bepaald moment. Een gebouw waarvan de bewoners afwezig zijn (en die de verwarming hebben uitgezet) zal op de kaart verschijnen als een gebouw met een laag warmteverlies (waarbij een mogelijke interpretatie is dat het gebouw goed geïsoleerd is). Ook als de bovenste verdiepingen leeg en/of onverwarmd zijn, kan het gebouw ten onrechte worden geïnterpreteerd als goed geïsoleerd. Omgekeerd kan een gebouw dat goed geïsoleerd is, maar teveel verwarmd wordt, als slecht geïsoleerd worden beschouwd.

De kleurlegenda begrijpen

Blauw

Blauw: onmerkbaar warmteverlies.

  • Mogelijke verklaringen: het huis of de bovenverdieping kan onverwarmd zijn, extreem goed geïsoleerd, of gewoon niet bewoond (tijdelijk of permanent). Er zijn twee hoofdmogelijkheden: ofwel onverwarmd, ofwel zeer goed geïsoleerd.
  • Zeer laag of onmerkbaar warmteverlies is daarom soms meer indicatief voor het verwarmingsniveau van een huis dan voor de isolatieprestaties.

Lichtblauw

Lichtblauw: laag warmteverlies.

Groen

Groen: gemiddeld warmteverlies.

Geel

Geel: hoog warmteverlies.

Oranje

Oranje: zeer hoog warmteverlies.

  • Mogelijke verklaringen: het dak kan slecht geïsoleerd zijn, met veel bouwknopen.
  • Er is een nauwkeurigere diagnose nodig.

Rood

Rood: overmatig warmteverlies.

  • Mogelijke verklaringen: overmatig warmteverlies wordt vaak waargenomen als er een actief rookkanaal is (bijvoorbeeld een brandende schoorsteen), of een ventilatiesysteem of rookkanaal dat lucht naar buiten afvoert. Het verlies is dus zeer plaatselijk en wijst niet noodzakelijk op een slechte isolatie van het dak. Toch is het mogelijk om het potentieel te analyseren om het warmteverlies en de effecten van bouwknopen te verminderen.

Om u enkele voorbeelden te geven van gedetailleerde analyses die kunnen worden uitgevoerd met luchtthermografie, vindt u hieronder 3 praktijkvoorbeelden van verschillende gemeentelijke gebouwen:

Thermografie vanuit de lucht verzamelt informatie over de straling van een oppervlak, dat betekent de fotonen die ontsnappen.

Invloed van materialen

Hoe hoger de dichtheid van de materialen, hoe beter hun thermische inertie. In oudere woningen (meestal met kleine kamers en dikke muren) is warmte-uitwisseling minder groot, zodat het dak minder verspillend lijkt.

Glas daarentegen is een minder dicht materiaal en daarom vatbaarder voor warmteverlies. Materialen zoals hout of teer absorberen overdag veel energie, dus zelfs een goed geïsoleerd dak zal niet in het blauw verschijnen omdat de materialen waarvan het gemaakt is energie afgeven. De aanwezigheid van water, als er bijvoorbeeld infiltratie is in het dak of zichtbare plassen op een plat dak, kan hetzelfde effect hebben op de oppervlaktestraling.

We moeten ook rekening houden met het fenomeen van reflectie of transmissie, dat is de hoek waaronder de zon op glas of vlakke oppervlakken schijnt, die warmer kunnen lijken omdat ze overdag warmte opslaan. Als een dak dus bestaat uit of omgeven is door veel glazen elementen, kan dit een hogere stralingsindex geven (het gebied verschijnt in het rood) omdat de ruit of ramen de warmte goed opslaan. Zeer gladde oppervlakken met een hoge oppervlaktereflectie kunnen hetzelfde effect hebben (aluminium daken bijvoorbeeld).

Opgelet dus voor verschillende elementen waardoor uw dakgegevens niet kunnen worden geïnterpreteerd als slecht of goed geïsoleerd: groendak, bomen die over het dak hangen, houten terras, grind, zonnepanelen, water, ijs, dak- en verandaramen,...

Invloed van ventilatiesystemen

Warmteverlies van ventilatiesystemen kan afkomstig zijn van schoorstenen, afzuigkappen, mechanische ventilatie (GMV's),… Deze verschijnen als rode stippen op het dak, zeer duidelijk afgebakend en identificeerbaar door hun vorm, en moeten worden vergeleken met uw kennis van de samenstelling van uw dak.

Invloed van bouwknopen

Bouwknopen worden veroorzaakt door veranderingen in de geometrie die plaatsen creëren waar energie wordt geconcentreerd en vervolgens naar buiten wordt afgevoerd (bijvoorbeeld een dakkapel, ramen,…).

In oudere gebouwen hadden deze geometrische structuren vaak vooral een esthetische functie en waren ze slecht of helemaal niet geïsoleerd. Het zijn vaak bouwknopen die een gevoel van kou en tocht in een ruimte creëren.

Voor gebouwen die als thermische 'vergieten' worden beschouwd en dus veel bouwknopen bevatten, is de interpretatie van de thermografie gecompliceerder omdat de precieze onderlinge afbakening van de bouwknopen minder duidelijk is op de schaal van de gegevens (40 cm).

Veelgestelde vragen (FAQ) (PDF, 94.30 KB)


ZIE OOK