Begraafplaats van Laken

De begraafplaats van Laken, de oudste begraafplaats in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, behoort tot de parochiale kerkhoven.

De begraafplaats van Laken, met een oppervlakte van 6 hectare, is de laatste rustplaats van vele beroemde Brusselaars (zie de rubriek Bezienswaardigheden). Op de veelvuldig verharde bodem van deze begraafplaats krijgt onkruid weinig kans. Het groot aantal beeldhouwwerken en de diverse architectonische pareltjes maken van deze plek een echt openluchtmuseum.

Galerijen

Grafgalerijen waren volslagen onbekend in België. Die van Laken getuigen van de vindingrijkheid van één man, Emile Bockstael. Toen hij in 1875 schepen was van Openbare Werken, drong hij aan op het verhogen van het aantal beschikbare grafplaatsen. De bevolking van Laken groeide immers gestaag en daardoor nam uiteraard ook het aantal begrafenissen toe. Onze vorsten werden begraven in de crypte van de begraafplaats, en vele notabelen wensten een laatste rustplaats dicht bij de koninklijke familie.

Emile Bockstael stelde daarom voor om grafgalerijen te bouwen naar Spaans en Italiaans model. De aanleg van dit eerste ondergrondse netwerk begon in 1876. Een eerste galerij van 31 meter ging open in 1878, snel gevolgd door zes nieuwe.

Deze galerijen, geklasseerd in 1997, beslaan een oppervlakte van meer dan anderhalve hectare, met een gangenstelsel van 300 meter. Meer dan 4.000 overledenen liggen er begraven.

Emile Bockstael

De laatste burgemeester van Laken ligt begraven op de centrale plek van zijn eigen project, de ondergrondse galerijen. Twee monumenten zijn aan hem gewijd. Het ene ligt ondergronds en vermeldt eenvoudig zijn naam en die van zijn echtgenote.

Het andere bevindt zich bovengronds en bestaat uit het borstbeeld van Bockstael in blauwe steen voor een poort en een glas-in-loodraam. Het gewelf van het monument is gehouwen uit één blok blauw graniet. De bezoeker ziet het wapenschild van Laken en twee urnen. Ernest Salu ontwierp het monument en Pierre Theunis het borstbeeld. De gebrandschilderde ramen van Louis de Contini, met hun afbeeldingen van putti of verwijzingen naar de dood, beelden verschillende mythologische scènes uit.

Léonce Evrard

Monument opgedragen aan de eeuwige liefde. Léonce Evrard liet dit gebouw optrekken na de dood van zijn echtgenote Louise Flignot. Bij de zomerzonnewende tekent de zon een hart in het monument, dat in zijn koepel een opening naar de hemel heeft. Een rouwende vrouw heft haar hand op naar dit 'eeuwige' hart.

De Denker

'De Denker' is een meditatief beeld op deze begraafplaats. Jef Dillen, antiquair en kunsthandelaar, kocht het beeld om eronder te worden begraven. Om dit werk meer te laten opvallen, stelde de Stad voor om de concessie onder te brengen tegenover de ingang van de begraafplaats. Toen Dillen in 1971 overleed, liet zijn weduwe het standbeeld na aan de Stad, samen met een som geld voor het onderhoud van het perceel.

Dit exemplaar zou de eerste versie kunnen zijn van het beroemde beeld van Auguste Rodin, die aan zijn Denker begon te werken in 1880 en ermee bezig bleef tot aan zijn dood. Het beeld is een uitvergroting van de 'Dichter' boven de 'Poorten van de Hel'.

La Malibran (1808-1836)

Maria Felicia Garcia, geboren in Parijs, was een zangeres, net zoals haar ouders en haar zus Pauline. Deze begaafde artieste, die snel werd opgemerkt, maakte tournees door verschillende landen. Ze trouwde met Eugène Malibran, maar na hun scheiding behield ze haar artiestennaam "la Malibran". Ze hertrouwde met Charles de Bériot, een violist.

Kort na een val van een paard in Hyde Park stierf ze op het podium in Manchester. Een luisterrijke laatste mis werd voor haar opgedragen in de kathedraal van deze Engelse stad, waar ze ook eerst begraven lag vooraleer haar stoffelijke resten naar Laken werden overgebracht. Het huidige gemeentehuis in Elsene werd ondergebracht in haar vroegere woning.

Het vierkante monument dat aan haar is gewijd, wordt bekroond met een koepel. Het wordt afgesloten door een dubbele bronzen deur met cherubijnen. Fakkelmotieven versieren de mozaïekvloer. Binnenin zien we een afbeelding van de artieste in de rol van Norma Bellini door Guillaume Geefs. Aan de voet ervan staat een kwatrijn van Alphonse de Lamartine, opgedragen aan de kunstenares.